หลาย ๆ คนที่ไม่ใช่นักเลี้ยงปลา มักจะมองว่าปลาสวยงามอย่างปลาทอง เป็นปลาที่เลี้ยงยาก ต้องดูแลเอาใจใส่ให้ดี เพราะไม่อย่างนั้นปลาอาจจะไม่อายุยืนตามเงื่อนไข แต่ความจริงแล้วปลาทองเป็นปลาที่เลี้ยงง่ายมากชนิดหนึ่ง และยังเป็นปลาสวยงามที่ผู้คนนิยมเลี้ยงกันเยอะอีกด้วย อย่างสายพันธุ์ปลาทองตันโจหรือที่เรียกกันว่า ปลาทองหัวสิงห์ตันโจและปลาทองฮอรันดานั้น ถือว่าเป็นปลาทองชนิดเดียวกัน และยังเป็นปลาทองที่มีลักษณะเด่นพิเศษกว่าปลาทองทั่วไปคือ จะมีวุ้นดกขึ้นหนา วุ้นตรงปลายจมูกยื่นออกมาทำให้ดูแปลกตา ส่วนการจะพิจารณาความสวยงามของปลาชนิดนี้คือ จะดูที่เยื่อจมูกเป็นหลักว่ามีทรวดทรงสวยงาม ดูโด่งยื่นออกมารับกับวุ้นตรงส่วนหัวมากแค่ไหน
สำหรับในประเทศไทยนั้นปลาทองตันโจจะไม่ค่อยมีให้เห็นเยอะมากนัก อาจเป็นเพราะมีการเพาะพันธุ์ที่ยากมาก ส่วนใหญ่แล้วหากมีการเพาะพันธุ์จะได้ลูกปลาพิการในอัตรา 50/100 แต่จะเรียกว่าเป็นปลาทองพันธุ์หายากก็ไม่ได้ เพราะในต่างประเทศมีผู้นิยมเลี้ยงเพื่อเสริมบารมี ปรับฮวงจุ้ยกันเยอะพอสมควร สามารถที่จะนำเข้ามาจำหน่ายหรือเพาะพันธุ์ได้ตลอด
ต้นกำเนิดและลักษณะพิเศษของปลาทอง TANCHO
ปลาทองชนิดนี้หากพิจารณาจากชื่อแล้ว ไม่ว่าจะเป็นคำว่าตันโจ หรือออรันดา (ฮอรันดา) ก็มีรากศัพท์มาจากภาษาญี่ปุ่น ซึ่งแน่นอนว่าเกิดขึ้นจากชาวญี่ปุ่นเป็นผู้เพาะพันธุ์เป็นชาติแรก และยังเป็นการผสมข้ามสายพันธุ์ระหว่างสายพันธุ์ ริวกิ้น และสายพันธุ์หัวสิงห์ โดยสันนิษฐานว่ามีต้นกำเนิดเมื่อราวศตวรรษที่ 18
ส่วนลักษณะที่ได้ออกมาคือ เป็นปลาทองตันโจที่มีลำตัวยาว มีครีบบนยาวเหมือนปลาทองริวกิ้น แต่ลำตัวไม่อ้วนกลม ส่วนหางจะเป็นพวงยาว เมื่อว่ายน้ำเคลื่อนไหวตัวแล้ว จะดูพลิ้วไหวสวยงามมาก และยังมีลักษณะเด่นตรงที่มีลำตัวสีขาว วุ้นดกหนาสีแดง ราวกับธงชาติของญี่ปุ่น สำหรับการตั้งเกณฑ์มาตรฐานของสายพันธุ์ตันโจนี้ จะต้องมีความกว้างลำตัวเมื่อมองจากด้านข้างแล้ว ไม่น้อยกว่า 2/3 เท่าของลำตัว ส่วนครีบบนนั้นจะตั้งตรง และครีบต่าง ๆ ต้องไม่งอผิดรูปหรือพับ
ในส่วนของการเลี้ยงเพื่อเสริมบารมีตามความเชื่อของฮวงจุ้ยการเลี้ยงปลาสวยงามอย่างปลาทองนั้น ในศาสตร์การดูปลาทองจะมีเรื่องสีของปลาเข้ามาเกี่ยวข้องเป็นหลัก ซึ่งตัวปลาทองตันโจนั้นจะมีสีขาวและสีแดง ซึ่งปลาสีทองหรือสีขาวจะมีความหมายอยู่ในหมวดธาตุทอง คือ ทองเป็นต้นกำเนิดของน้ำ และเรื่องของเงินทอง จึงสามารถนำโชคลาภมาสู่ผู้เลี้ยงได้ดี
ส่วนสีแดงหรือสีส้มจะอยู่ในหมวดธาตุไฟ แม้จะมีความหมายที่ตรงข้ามกับน้ำ คือ ไฟจะทอนพลังน้ำ ทำให้ได้โชคน้อยหรือปานกลางนั้น แต่ผู้เลี้ยงก็สามารถลดทอนพลังงานลบด้วยการเลี้ยงปลาทองที่ตัดพลังหยินหยางได้ เช่นการนำปลาทองสิงห์ดำ ที่มีสีดำที่เป็นพลังงานของธาตุน้ำโดยตรง ปิดกั้นพลังงานลบและหนุนพลังงานดีให้เด่นขึ้นมาแทนได้
สำหรับการเลี้ยงดูให้น้องปลาชนิดนี้อยู่รอด สุขภาพแข็งแรงนั้น แม้ว่าจะเป็นปลาที่เพาะพันธุ์ยาก แต่การเลี้ยงดูก็เหมือนกับการเลี้ยงปลาชนิดอื่น ๆ ทั่วไป คือ ต้องดูแลระบบกรองน้ำให้ดี และควรทำความสะอาดบ่อ เปลี่ยนน้ำอยู่เป็นประจำ ไม่ว่าจะเป็นการเลี้ยงในตู้ปลา หรืออ่างซีเมนต์ ควรจะมีน้ำไม้ตกแต่งภายในบ่อ เพื่อลดความเครียดให้กับน้องปลา และยังเป็นแหล่งสารอาหารให้อีกด้วย
ส่วนการให้อาหารสำหรับน้องปลาทองนี้ สามารถให้ทั้งอาหารสำเร็จรูปหรืออาหารเสริมอย่างลูกน้ำ ไรแดง หนอนแดงได้ ปริมาณการให้อาหารก็ไม่ควรให้เยอะจนเกินไป หากยังเป็นมือใหม่ควรให้ในปริมาณน้อย ๆ แล้วรอให้ปลากินหมดก่อนจึงจะเติมให้ใหม่ และไม่ควรเติมเกิน 2 ครั้ง เพราะจะเสี่ยงอ้วนและเสียชีวิตได้ง่าย
นอกจากนี้แล้วอากาศและออกซิเจนในน้ำก็มีส่วนสำคัญในการดำรงชีวิตของปลาทองทุกสายพันธุ์และปลาทองตันโจ ควรจัดบ่อหรือตู้ปลาให้มีน้ำหมุนเวียนเบา ๆ อยู่ตลอดเวลา เนื่องจากน้องปลาทองจะชินกับสภาพน้ำที่มีออกซิเจนเยอะ ยิ่งหากเป็นบ่อที่มีขนาดใหญ่แล้ว ระบบกรองน้ำและเครื่องทำออกซิเจนจะขาดไปไม่ได้เลย
